صفر تا صد شناخت سیستم
در این مقاله، می خواهیم شناخت سیستم را از نظر مدیریت سرمایه بررسی کنیم. این مهم انجام نمی‌گیرد مگر با دانستن اینکه سیستم‌مـان چـه میـزان احتمال برد داشته و از طرف دیگر، مقدار بیشترین زیان‌های متوالی چقـدر است.
برای شناخت سیستم و آشنایی با آن، برای اینکه در بلندمدت توقعات خود را با آن همگام ساخته و اتفاقات جدید ما را بهت زده و هیجان زده نکننـد، فقط به همین دو فاکتور اکتفا می کنیم، زیرا مهم ترین فاکتورهای مدیریت سرمایه در روانشناسی معامله‌گر، میزان معاملات برنده و از طرف دیگر، میزان بیشترین افت سرمایه است. پس برای بررسی سیستم خـود و شناخت آن به سابقه معاملاتی، بک تست قابـل اتـکـا از نظـر مـدت زمـان و تعـداد معاملات نیاز داریم. بدیهی است که تعداد معاملات نباید خیلی کم بوده و این سابقه معامله نباید مختص زمـان خاصی باشـد تـا بتـوانیم به آن اتکا کنیم و مطمئن باشیم که رفتار سیستم را در جایگاه های مختلـف بـازار و در رفتارها و سیکلهای مختلف بررسی کرده ایم . شاید برایتـان سـوال پیش بیایـد کـه چـرا شناخت سیستم از نظر مدیریت سرمایه امری الزامی است و در بلندمدت به ما و به اجرای سیستم کمک زیادی می کند؟
مقاله " چرا به مدیریت سرمایه نیاز داریم ؟ " را مطالعه نمایید.
در این مورد، باید گفت همواره در زمـانی که به اجرای یک سیستم معاملاتی می اندیشیم، این فرض اولیه را پذیرفته‌ایم که معامله‌گر در موقعیت روحی متعادلی قرار دارد، به دور از هیجانات بوده و قـوانین سیستم خود را اجرا می کند. این مهم انجام نمی گیرد مگر اینکه رفتار سیستم را بررسی کرده باشیم. به طور مثال فرض کنید با سیسـتم معاملاتی‌ای به معامله می پردازید که احتمال برد بالایی دارد؛ اما میزان ریسک به بازده آن کم است. با دانستن این موضوع، در هر معامله‌ای انتظار سودهای بسیار زیادی را ندارید و این مساله کمک می کند که با فرض اینکـه ایـن خصوصیت سیسـتم خـود را درک کرده اید، توقع بی جا از سیستم خـود نداشته و معاملات هیجانی و خـارج از سیستم خود انجام ندهید. ازطرف دیگر، از پیش با این موضوع کنار آمده‌اید و اگر این سیستم با روحیاتتان مطابقت نداشته باشد، از آن پیروی نمی کنیـد، به جای اینکه مدتی با آن با پول واقعی معامله کنید و پس از زیان کردن، متوجه شوید که این سیستم با روحیاتتان همخوانی ندارد.
حال به بررسی حالت دیگر می پردازیم سیستمی را فرض کنیم که احتمال برد بالایی ندارد؛ امـا میـزان ریسک و بازده زیادی دارد. با دانستن این موضوع، توقع داریم که در بیشتر معاملات متزیان باشیم؛ اما در معاملات سودده سودهای عظیمی کسب کنیم. بدیهی است که احتمال دارد روزهای زیادی حساب ما منفی باشد و در زیان باشیم. با دانستن این موضوع که این خصوصیات سیستم ما است، در صورت وقـوع آن، هـراس به خود راه نمی دهیم و هیجان زده نمی شویم و مهمتر از همه، در آرامش کامل به دلیل اینکه این اتفاقات پیشتر در گذشته سیستم رخ داده و پیش بینـی شـده است و نسبت به آنها ادراک کامل داریم، به معاملات ادامه میدهیم؛ به راحتی از قوانین سیستم پیروی می کنیم؛ به دلیل زیان‌های اخیر، در ذهن خـود سیستم را محاکمه نمی کنیم و اعتمادمان را از دست نمیدهیم .
اهمیت بررسی رفتار سیستم
در بازارهای مالی و علوم مرتبط با سرمایه گذاری، مـدیریت سرمایه همـواره نزدیک ترین ارتباط را با روانشناسی معاملـه‌گـر و احساسات او دارد؛ بنابراین بررسی سیستم و شناخت آن از نظر مدیریت سرمایه، کمک بـه سـزایی در رونـد اجرایی کردن آن به معامله گر می کند. سیستم معاملاتی‌تان در بازار مـالی بهتـرین دوست شما محسوب می شود. به طور طبیعی، در هر رابطـه دوسـتانه‌ای شـرط اول اعتماد است و در بازار، با توجه به افت و خیزهایی که منتظـر شـما و سـرمایه تـان هستند، چگونه می توانید به بهترین دوسـت خـود در بازار، اعتماد کنید؟ آیا راهی جز بررسی گذشته آن و رفتار آن در سوددهی و زیان دادن وجود دارد؟ هرگز.
تنها راهی که میتوان تضمین کرد که با سیستم خود آشنایید، آن را درک می کنید و در صورت وقوع هر اتفاقی، بـه آن اعتماد می کنید، بررسی رفتار گذشته آن است. البته نه به آن سادگی که فقط سودده بوده یا زیان زده بلکه مسیر سوددهی برای ما مهم تر است؛ زیرا در واقع، زمانی که سیستم یک یا دو یا چند زیان متوالی را به شـما تحمیـل کـنـد، خیلی مهم است که پس از آن، چگونه با سیستم برخورد می کنید؛ آیا اجازه جبـران بـه آن می دهید و با پیگیری و اجرای قوانین تعیین شده، اجازه می دهید که سیستم مجموع معاملات خود را سودده کند؟
مقاله " طراحی سیستم معاملاتی " را مطالعه نمایید.
سیستم با احتمال برد بالا
در این قسمت قصد داریم که سیستم معاملاتی را از نظر احتمال برد بررسی کنیم و ببینیم سیستم معاملاتی که احتمـال بـرد بـالایی دارد یا احتمـال بـرد چندانی ندارد؛ اما می دانیم که سودده است، در آینده از آن چه انتظاری باید داشته باشیم و توقعات خود را در مورد سوددهی و افت و خیزهای سرمایه با آن تطبیق دهیم.
در مرحله اول، باید توجه داشت که اگر سیستم معاملاتی احتمـال بـرد بـالایی دارد، در بیشتر معاملات برنده خواهیم بود. مهم ترین خطری که معاملـه گـر با این سیستم را تهدید می کند ، امکان ایجاد حس اعتماد به نفس بیش ازحد در معامله گر است که باعث شود معاملات خارج از سیستم انجام دهد یا ریسک خود را زیاد کند؛ یعنی بیش از آن چیزی تعیین کند که در سیستم خود تعریف کرده است . ازطرف دیگر، امکان دارد کـه بـه علـت سـودهـای متـوالی ناخودآگاه حس اطمینان کامل بـه معاملـه گـر را بدهـد؛ یعنـی معاملـه گـر تصور می کند که این سیستم همه جا و در همه موقعیت هـا درست کار خواهـد کـرد، در صورتی که می دانیم هیچ سیستمی را نمی توان یافت که احتمال برد صددرصـد داشته باشد. خطر احتمالی در این مورد، موضوع فراموش کردن امکان زیان کردن است . به این صورت که با وقوع یک یا دو زیان پس از سـودهـای متـوالی ، امکـان دارد معامله گر ناخودآگاه اعتماد خود را به سیستم از دست بدهد ؛ زیرا به اشتباه به این باور رسیده بوده که همیشه، سود خواهد کرد، ولی سودهای کم.
سیستم با ریسک به بازده بالا
مورد بعدی، سیستمهایی هستند که نسبت ریسک به بازده بالایی دارنـد؛ امـا همان طور که پیشتر گفته شد، از آنجاکه نمـی تـوان سیستمی را یافـت کـه هـم ریسک به بازده بالایی داشته باشد و هم احتمال برد؛ پس، در سیستم هـایی که دارای ریسک به بازده زیادی هستند، به طورکلی بیشتر انتظار داریم که احتمـال برد ما زیاد نباشد؛ به طور مثال کمتر از ۵۰ تا ۵۵ باشـد. بنابراین، در سیستم هایی که این خصوصیات را دارند، انتظار زیان‌های متوالی را داریم. باید به یاد داشته باشیم که روزهای زیان‌ده و حتی شاید هفتـه‌هـای منفی را در پیش خواهیم داشت. پس در صورت وقوع آن، باز هم بـه قـوانین سیستم پایبنـد می مانیم؛ زیرا از پیش خود را آماده کرده‌ایم و به سیستم و سوددهی آن، اگر پیشتر اثبات شده باشد، شک نمی کنیم.
سیستم‌های تحلیلی
فرایند معامله کردن از چند بخش تشکیل شده است که دو بخش اصلی آن تحلیل و معاملـه اسـت. در ابتـدا، تحلیلگر با استفاده از روش‌ها و ابزارهای خاص خود موقعیت را شناسایی کرده و جهت را نیز تعیین می کند. در قدم بعـد، معاملـه‌گـر باید نقطـه ورود بهینه و تکنیک‌های خروج و ورود خود را بررسی کند؛ سپس به معاملـه بپـردازد. البته معامله گر و تحلیلگر می تواند در آن واحد یک شخص باشد؛ اما باید توجـه داشـت که در این حالت، یک شخص دو وظیفه به طور کامل مجزا را به دوش می کشد. سیستم‌های تحلیلی، سیستمهایی هستند که بخش تحلیل کننده قوی تری دارند؛ یعنی سعی می کنند با بررسی فاکتورهای بیشتر و بررسـی بـازار از جنبـه هـای مختلف، احتمال درست بودن تحلیل خـود و حرکـت‌هـایی را که پیش بینی می کنند، بالا ببرند. بدیهی است که در این سیستم‌ها، توقع احتمـال بـرد بـالا را داریم. نمی‌توان انتظار داشت که سیستم‌های تحلیلی قوی، میزان ریسک و بازده زیادی را به ما بدهند. از معـروف تـرین سیسـتم‌هـای تحلیلـی بـه اثبات رسیده می توان الیوت به سبک ماینر، پرایس اکشن بـه سـبک البـروكس و سیسـتم هـای این‌چنینی را نام برد.
سیستم‌های معامله محور
سیستم های معامله محور، سیستمهایی هستند که در بخش تحلیـل و تعیین موقعیت زیاد عمیق نمی‌شوند و اعتقاد دارند که با داشتن بهانه‌ای، بایـد در بـازار وارد شد و نکته مهم در سودآوری تکنیک‌های ورود و خروج است. این سیستم‌ها به طور معمول احتمال برد خیلی زیادی ندارد؛ پس انتظار داریم که با یک احتمال برد متعادل و یک ریسک به بازده متعادل یا زیاد، سودآوری را برایمان به ارمغان آورند. البتـه، تفكـر صـاحبان سبک چنین سیسـتم هـایی را بـه سـادگی نمی توان زیر سوال برد و طبق چیزهایی که در سال‌های اخیر دیـده شـده اسـت، افرادی هم با پیروی از سیسـتم‌هـای تحلیلی و هـم بـا پیروی از سیسـتم‌هـای معامله محوری، توانسته‌اند به سوددهی برسند. نکته مهم بعدی این است که هـم در سیستم‌های تحلیلی و هم در سیستم‌های معامله محور، هر دو بخش تحلیل و معامله وجود دارد؛ فقط میزان عمـق هر یک و میـزان بهـره منـدی از هر یک متفاوت است.
برگرفته از کتاب "مدیریت ریسک و سرمایه"