به احتمال زیاد، بنجامین گراهام تجزیه و تحلیل‌هـای مـدرن مـالی را اختـراع کرد. بسیاری از مردم معتقد هستند که تا قبل از گراهـام در واقـع چیـزی به عنوان تجزیه و تحلیل مالی وجود نداشته است. او به همراه دیوید داد (تحلیل‌گر مالی)، در سال 1934 کتاب « تحلیل امنیت » را وارد بازار کرد. همچنین گراهام نویسنده کتاب « سرمایه گذار باهوش » یکی دیگر از کتاب‌های سرمایه گذاری کلاسیک موجود در دنیای مالی است. تمرکز گراهام معطوف به آن دسته از دارایی هایی بود که پایین تر از ارزش واقعی خود ارزش گذاری شده بودند . او از « حاشیه امنیت » سخن می گفت. از نظر او برای در امان بودن سرمایه گذاری، یک سهم حـداقل باید ۳۰ درصـد پایین تر از ارزش دفتری خود خریداری شود. این ۳۰ درصد همـان « حاشيه امنیت » برای سرمایه گذار است .
در ادامه به روش های متفاوتی که برای ارزش گذاری مناسب یک سهم به هنگام خرید ممکن است استفاده شود، خواهیم پرداخت. برای آن دسته از کسانی که تا به حال یک گزارش سالانه مالی را نخوانده اند و با اصطلاحات مالی احساس غریبگی می کنند، مطالعه کتاب‌های مفیدی که در این زمینه در بازار وجود دارد، پیشنهاد می شود.
روش های شناسایی ارزش یک سهم به هنگام خرید :
- نسبت پایین P/E
- نسبت پایین قیمت به جریان نقدی
- روش ارزش خالص دارایی‌های جاری
- نسبت پایین قیمت به سود تقسیمی
نسبت پایین P/E
نسبت P/E ( نسبت قیمت بر سود ) از تقسیم قیمت جاری سهم در بازار بر سود هر سهم طی یک دوره مالی دوازده ماهه به دست می آید. این نسبت گویای این منطق است که، زمانی که این عدد بالا یا پایین است آیا بر اساس محرک‌های اقتصادی و عوامل بنیادی خودش بوده یا بر اساس سفته بازی و رفتار معامله گران حاضر در بازار و با بررسی صورت های مالی و میزان سود شرکت نسبت به دوره های گذشته می‌توان به این مهم پی برد. شما این نسبت را در تمامی جراید اقتصادی مشاهده می کنید . نسبت P/E بالا نشان دهنده انتظارات زیاد بازار از آن سهم است و بالعکس. برخی از مردم بر این باورند که نسبت P/E بالا باید امتیازی ویژه برای آن شرکت به حساب آید. یعنی وقتی بازار به آن سهم اعتقاد دارد، حتماً آن سهم خوبی است. اما چنین فرضیه‌ای منوط بر این است که شما اعتقاد داشته باشید که بازار همیشه به شکل صحیح عمل خواهد کرد؛ در حالی کـه اغلـب بـازار در کوتاه مدت اشتباه می کند.
مقاله " همه چیز در مورد P/E " را مطالعه نمایید.
گاهی اوقات شرکت‌هایی با P/E بالای ۸۰ را مشاهده می کنید. اغلب ایـن شرکت‌ها در حوزه صنایع « فناوری‌های سطح بالا » هستند که تجزیه و تحلیل آنها در وهله اول مشکل است. سهام اغلب شرکت‌هایی از ایـن قبيـل بـرای خرید جذاب به نظر می رسند و بیشتر مردم به سرمایه‌گذاری در آنهـا تمايـل دارند. درست مثل مسافرانی که هراس از دست دادن قطاری را دارند که پول بلیط آن را پرداخت کرده اند. در بسیاری از مـوارد هـم ممكـن اسـت ایـن شرکت‌ها به دلیل سودآور نبودنشـان فـاقـد نسـبت P/E باشـند. ایـن شـرایط به ویژه در مواقعی صدق می کند که شرکتی به عنـوان یک عضـو جدید وارد بازار شده باشد. مانند زمانی که شرکت مایکروسافت عرضه اولیه شد. سؤالی که شما به عنوان یک سرمایه گذار باید از خود بپرسید، ایـن اسـت که چه مدت زمانی لازم است تا یک شرکت پول موردنیـاز بـرای توجیـه نسبت P/E جاری خود را به دست آورد؟ با نرخ P/E بالا ما در بلند مدت شکست خواهیم خورد.
این یک واقعیت است که تحلیل بسیاری از شرکت‌هایی با P/E بالا که در حوزه صنایع « فناوری های سطح بالا » هستند، بسیار مشکل است. بدون شک زمانی که شما می‌خواهید سهم‌های گران قیمت بازار را تشخیص دهید، نسبت P/E ابزار بسیار مناسبی است. اما یک نسبت P/E معقول چند است؟ در چه سطحی از P/E بایـد اقـدام به خرید کرد؟ هیج عدد ایده‌آلی وجود ندارد که بتوان از آن در همه صنایع استفاده کرد. شما باید به نسبت P/E برای هر صنعت توجه کنید. مثلاً سهام شرکت های دارویی با P/E بسیار بالاتر نسبت به شرکت های تولیدی معامله می شوند. به اعتقاد گراهام، شرکتی با P/E بیست یا بالاتر برای سرمایه گذاری مطمئن نیست. اما به نظر، این که از سرمایه‌گذاری در این شرکت ها به طور کامل چشم پوشی کنیم، کمی سخت گیرانه است. (نظر نویسنده)
بسیاری از سرمایه گذاران ماهر با تمرکز روی شرکت‌هایی با P/E پایین، مهارت خود را به دست آورده اند. روشی که با نتایج مناسب به خوبی امتحـان خود را پس داده است. در کتاب فوق العاده « استراتژی هـای سـرمایه گذاری مخالف » نوشته دیوید درمن شما می‌توانیـد بـه وضـوح نتيجـه تحقیقاتی را ببینید که نشان می دهد همیشه بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری، شرکت‌هایی با نرخ P/E پایین هستند. یک راه دیگر برای پیروی کردن از روش نسبت P/E پایین، خریدن سهام شرکت‌هایی است که در صـنعت خـود پایین ترین نسبت P/E را دارند (رویکرد صـنعت). ایـن انتخـاب ممكـن اسـت از بین بیست درصـد از شرکت‌هایی با کمترین نسبت P/E در آن صنعت، صرف نظر از اینکه تا چه میزان بالاتر یا پایین تر از P/E صـنعت مـذبور درحـال معاملـه اسـت، انجـام پذیرد. این روش با نتایج خوبی همراه بوده است. همچنین رویکرد صـنعت می‌تواند برای نسبت‌های قیمت به جریان نقدی، قیمـت بـه ارزش دفتـری و قیمت به سود تقسیمی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
"در سایت تحلیل اپ قابلیتی تحت عنوان نمودار P/E طراحی شده است که معامله گران می‌توانند به نمودار و گیج سهم مورد نظر دسترسی داشته باشند. برای یادگیری نحوه استفاده از این ویژگی، می‌توانید ویدئویی را که در همین رابطه تهیه شده، مشاهده نمایید.
نسبت پایین قیمت به جریان نقدی
سهامی را بخرید که نسبت « قیمـت بـه جریـان نقـدی » پایینی دارند. بـرای محاسبه جریان نقدی باید درآمد خالص شـرکت را بعـد از کسـر ماليـات بـا هزینه استهلاک و سایر هزینه‌های غیر نقـدی جمع کرد. نسبت قیمـت بـه جریان نقدی از تقسیم قیمت جاری سهم بر جریان نقدی آخرین سـال مـالی هر سهم به دست می آید. تمرکز تمام سرمایه‌گذاران دنیا روی جریان نقـدى معطـوف شـده اسـت. یک جریان نقدی مثبت، نوعی ضرورت مطلق محسوب می شود؛ چرا که به شرکت امکان پرداخت تمامی هزینه ها را می‌دهد. در واقع پول نقد، پادشـاه شرکت است.
روش ارزش خالص دارایی های جاری
همیشه می‌توانید سهامی را در بازار پیدا کنید که پایین‌تر از ارزش دفتـری خود در حال معامله هستند. البته این امر در شرایطی مانند یک بازار خرسی آسان به نظر می رسد اما فرصت ها برای شما حتی در یک بازار گاوی نیز پیش می آید. آنچه که ما به دست می‌آوریم، در واقع ارزش آن شرکت در زمان انحلال است.
این روش توسط گراهام مطرح شـد و باعـث شـهرت وی گردید. شـما برای موفقیت در سرمایه گذاری مجبور به انجام این روش هستید. در وهله اول شما به گزارش مالی سالیانه از شرکتی که قصد سـرمایه گذاری در آن را دارید، نیاز خواهید داشت. این گزارشات در سایت کدال قابل دریافت هستند. به دارایی های جاری شرکت در ترازنامـه نگاه کنیـد و بـدهی هـای جاری و بلندمدت را از آن کم کنید. پس از آن عـدد بـه دسـت آمـده را بـر مجمـوع سـهام منتشر شـده توسـط شـرکت تقسیم کنیـد تـا ارزش خـالص دارایی‌های جاری را برای هر سهم به دست آورید.
مقاله " ارزش گذاری شرکت ها در تحلیل بنیادی " را مطالعه نمایید.
با توجه به حاشیه امنی که گراهام به آن معتقد بود؛ اگر قیمت یک سهم بالاتر از 2.3 ارزش دفتری خود باشد، آن سهم نمی‌تواند گزینه امنـی بـرای سرمایه گذاری به حساب آید. به علاوه گراهام خواستار ایـن بـود کـه شـرکت مذکور سودآور باشد؛ چرا که بدون در نظر گرفتن سودآوری، سرمایه‌گذاری سهم بسیار خطرناک خواهد بود. در بازار بورس نیویورک ارزش گذاری نرمال یک شرکت در حـدود سه تا پنج برابر ارزش دفتری آن است . پیداکردن یک سهم که بتواند کاملا مطابق با استانداردهای گراهام باشد، نیازمند اندکی تحقیقات جـاه‌طلبانـه اسـت. امـا نگاه کردن به ارزش دفتری و در نظر گرفتن حاشیه امنی کمتر از آنچه که گراهـام در نظـر داشـت هـم، کـار اشتباهی نیسـت. روش ارزش خـالص دارایی‌های جاری، ابزار سرمایه‌گذاری مهمی است که نباید فراموش شود.
آنچه مسلم است؛ اگر شما به هنگام رکود سراسری در دنیا با این روش به سمت بازار روی آورید، می‌توانید بسیار ثروتمند شوید.
ارزش واقعی یک شرکت
همانطور که مشاهده کردید، محاسبه ارزش انحلال یک شرکت نسبتاً آسـان است. اما روش ارزش خالص دارایی‌های جاری پاسخ گوی سـؤالات مربوط به ارزش یک شرکت نیست.
تصور کنید شما قصد واگذاری مالکیت خود در شرکت را داشته باشید. شرکت شما در سال‌های بعد از انتقال مالکیت، بـه سـودهایی دسـت پیـدا خواهد کرد که قسمتی از آن نشـأت گرفته از فعالیـت‌هـای شـما در گذشـته است. آیا تمایلی به درنظر گرفتن آنها نخواهید داشـت؟ ارزش واقعی یک شرکت شامل کل ارزش ذاتی آن است. گفتن اینکه ارزش ذاتی دقیقاً باید چه مقدار باشد، کمی مشکل است. به طور مسلم در آینده شرکت‌هایی را خواهیم دید که دارایی‌هـای مشهود (ماشین آلات و دارایی هایی از این قبیل) ناچیزی دارند و در مقابل از امتیازاتی مانند صلاحیت کارکنان و دارایی‌های نامشهودی همچون حق امتیاز و علائـم تجاری برخوردار هستند.
نسبت پایین قیمت به سود تقسیمی
سهامی را بخرید که نسبت کم قیمت بـه سـود تقسیمی داشـته باشـند. ایـن نسبت از تقسیم قیمت جاری سهم به سود تقسیمی سال جـاری شـرکت به دست می آید. سود سهام پرداختی به عنوان یک عامل مهم به هنگام تجزیه و تحلیل یک سهم به شمار می رود. معمولاً به افـراد محتـاط و کـم ریسک، شـرکت‌هـایی توصیه می شوند که سود بالایی پرداخت می کنند. توجه به سود تقسیمی حتی در بازار امروزه نیز کاربرد فراوانی دارد. این روش برای کسانی که نیازمند درآمدی ثابت هستند، احتمالا گزینـه جذاب تری در مقایسه با سرمایه گذاری در اوراق قرضـه اسـت. سهامی با نسبت پایین قیمت به سود تقسیمی بهترین گزینه برای حفاظت از سرمایه شما در روزهای رکود بازار است.