لئوناردو فیبوناچی از نخستین ریاضیدانان بزرگ اروپا در قرن سیزدهم میلادی بود. مشهور بودن وی به دلیل مطرح کردن موضوع "ترتیب اعداد" میباشد. نسبتهای معروف فیبوناچی در طبیعت و اعضای بدن به خوبی مشهود است. این ترتیب اعداد در بازارهای مالی نیز برای تحلیلگران کاربرد فراوان دارد. یکی از ابزارهای مفید برای انجام تحلیل تکنیکال، نسبت فیبوناچی است.
با پیشرفت علوم مختلف، این نظم بیشتر نمایان میشود. شهرت این عدد به این دلیل است که حاصل خارج قسمت هر دو جمله بر دو جمله قبل از خود، برابر عدد 1.618 میباشد که این عدد به "عدد فی" یا نسبت طلایی شهرت یافته است.
شهرت دنباله فیبوناچی به چه دلیل است؟
1) نظم خاصی در طبیعت و در میان انواع موجودات اطراف ما وجود دارد.
2) علم ریاضیات که یکی از علوم پایه است، در طبیعت به کشف اسرار و معماهای موجود میپردازد.
3) در نظام طبیعت نمونههای زیادی از این اعداد مشاهده میشود. به طور مثال زاویه "فی" را در لاک حلزون میتوان مشاهده کرد.
4) بر اساس نظریه فیبوناچی رشد شاخ و برگ درختان نیز به صورت تصادفی صورت نمیگیرد و با اندازهگیری زاویه درختان میتوان به نظم موجود در الگوی رشد آنها پی برد.
5) این نظم در دانههای آفتابگردان نیز مشاهده میشود و آنها به صورت مارپیچ رشد میکنند. تحقیقات انجام گرفته بر روی مارپیچ دانهها، بیانگر نسبت قطر 1.618 بین هر مارپیچ با مارپیچ بعدی میباشد.
مارپیچ فیبوناچی چگونه تشکیل میشود؟
در این شکل یک دنباله مشاهده میشود که اگر با اعداد موجود در این دنباله مربعهایی بسازیم، مربعها به صورت منظم کنار هم جای میگیرند. به این صورت که مربعهای یک و یک، مربع دو را میسازند، مربعهای پنج و هشت مربع 13 را ایجاد میکنند و این منوال به همین صورت ادامه خواهد داشت. در نهایت به اندازه طول ضلع مربعها کمانهایی رسم میشود و یک مارپیچ به دست میآید که به سرعت رشد میکند.
زاد و ولد خرگوش فیبوناچی
فیبوناچی یک جفت خرگوش نر و ماده و میزان زاد و ولد آنها را بررسی کرد. دوران بارداری خرگوش ماده یک ماه است و با فرض این که خرگوشها هرگز نمیمیرند، پس از یک سال چه تعداد خرگوش ماده و چه تعداد خرگوش نر خواهیم داشت؟ او بررسیهای خود را اینگونه محاسبه کرد که Fn برابر با با تعداد جفتهای متولد شده در ماه nام میباشد. در نتیجه در ماه اول یک جفت، در ماه دوم یک جفت جدید و در ماه سوم هر یک از دو جفت اول یک جفت جدید زاد و ولد میکنند. به همین ترتیب هر جفت، خود میتواند پس از یک ماه جفت دیگری را به دنیا آورد و الگوی تعداد جفتهای جدید مطابق سری اعداد فیبوناچی است.
همانطور که پیداست فیبوناچی متشکل از رشتهای از اعداد است که در این دنباله، به جز دو عدد اول، سایر اعداد از محاسبه مجموع دو عدد قبلی حاصل میشود.
کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
از نسبت فیبوناچی برای پیشبینی روند قیمت در بازار سهام استفاده میشود. ترازهای فیبوناچی ابزارهای بسیار قدرتمندی هستند که در معاملات و بازارهای مالی همچون فارکس مشاهده میشوند. برای رسیدن به سطوح مقاومت و حمایت که نقاط ورود و خروج به یک سهم را مشخص میکنند، نسبتهای فیبوناچی را میتوان با نقاط مهم در روندها تطبیق داد. تنها بر اساس این ترازها و یا ترکیبی از این ترازها با سایر روشها ازجمله پترنها، نمودارهای شمعی و اندیکاتورها میتوان معاملات را انجام داد.
توجه ویژه معاملهگران به این اعداد پوشیده نیست و معاملهگران با قراردادن این ترازها روی الگوهای زمانی مختلف بهصورت ماهانه یا هفتگی بر بازار تأثیر میگذارند. آنها در جست و جوی درک این مطلب هستند که این دنباله چه نقشی در بازار سهام ایفا میکند. با قرارگیری ترازهای فیبوناچی در قالبهای زمانی مختلف، همگرایی ترازهای فیبوناچی پدیدار میشود. یکی از بهترین کاربردهای امروزی سری فیبوناچی، استفاده از آن در تحلیل تکنیکال سهام است.
در " قسمت دوم مقاله فیبوناچی " به معرفی و بررسی انواع فیبوناچی و استفاده از آن به عنوان ابزاری در بازارهای مالی میپردازیم.