در قسمت اول مقاله رهایی از هیجان به 2 مورد اول از 8 مورد تعصب‌های شناختی که بر معامله‌گران تأثیر می‌گذارد پرداختیم. در این مقاله قصد داریم 6 مورد دیگر را بررسی کنیم.
اثر تمایلی:
تمایلی است که افراد معاملات سودآور را به سرعت انجام می‌دهند و به معاملاتی که در زیان هستند اجازه رشد می‌دهند. اثر تمایلی سبب می‌شود سرمایه‌گذاران تمایل به فروش سهامی داشته باشند که قیمت آن در حال افزایش است و از طرف دیگر تمایل داشته باشند سهامی را نگه دارند که ارزش آن رو به کاهش است. بعضی معتقدند اثر تمایلی با اثر هزینه از دست رفته مرتبط است؛ زیرا هر دو به افرادی اشاره دارند که نمی‌خواهند با این واقعیت مواجه شوند که تصمیم قبلی‌شان اشتباه است و به طور مشابه تمایل به بستن معاملات سودده داشتند و این موضوع ریشه در تمایل به جلوگیری از بازنده نشدن دارد. برای معامله‌گرانی که چنین تمایلی نشان می‌دهند، بسیار دشوار خواهد بود که آمادگی لازم برای زیان‌های بزرگ را داشته باشند، در حالی که معاملات سودآور را پیش از رسیدن به نتیجه مطلوب می‌بندند.
تعصب به نتیجه‌گرایی:
نتیجه یک تصمیم اهمیت بیشتری نسبت به کیفیت تصمیم در زمان اتخاذ دارد. در تعصب به نتیجه‌گرایی به جای آن که کیفیت یک تصمیم مهم باشد، تصمیم را با نتیجه آن قضاوت می‌کنند. بخش عمده‌ای از زندگی نامعلوم است؛ هیچ پاسخ دقیقی در مورد بسیاری از سؤالاتی که شامل ریسک و عدم اطمینان می‌شود وجود ندارد. به همین دلیل است که گاهی تصمیم فرد که از دیدگاه او منطقی به نظر می‌رسد، در نهایت منجر به نتایج مطلوبی نمی‌شود. تعصب به نتیجه‌گرایی سبب می‌شود که افراد به جای اینکه به کیفیت تصمیم خود توجه نمایند، تأکید بیش از حد بر روی آنچه در واقعیت رخ داده است، داشته باشند. شاید این اتفاق به ندرت رخ دهد، اما در معاملات حتی با داشتن رویکرد صحیح نیز ممکن است معاملات دچار زیان شوند و شاید چند معامله زیان‌ده پشت سر هم اتفاق افتد. این زیان‌ها می‌تواند باعث شود که معامله‌گران به خود و فرایند تصمیم‌گیری خود شک کنند و دیدی منفی نسبت به رویکرد خود داشته باشند. تعصب بعدی این مشکل را بحرانی می‌کند.
تعصب تازه‌گرایی:
تمایل به قوی‌تر در نظر گرفتن تجربیات و داده‌های اخیر نسبت به تجربیات و داده‌های قبلی. تعصب تازه‌گرایی باعث می‌شود که افراد تمایل بیشتری به داده‌ها و تجربه‌های جدیدتر داشته باشند. معامله‌ای که دیروز انجام شده نسبت به معاملاتی که هفته گذشته یا سال گذشته انجام شده است، اهمیت بیشتری دارد. دو ماه معاملات زیان‌ده کنونی به اندازه شش ماه معاملات سود آور قبلی و یا حتی بیشتر ممکن است به حساب بیاید؛ بنابراین نتیجه یک سری از معاملات اخیر باعث خواهد شد که بیشتر معامله‌گران به روش و فرایند تصمیم‌گیری خود شک کنند.
لنگر انداختن یا تکیه‌گاه:
تمایل به تکیه بیش از حد به اطلاعاتی که به راحتی در دسترس است. لنگر انداختن به معنی تمایل افراد به اتکا بیش از حد به اطلاعات در دسترس است که هنگام تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها قطعیت کامل ندارند. معامله‌گران ممکن است به قیمت اخیر بازار تکیه کنند و براساس اینکه قیمت فعلی چگونه می‌تواند بر آن قیمت تأثیر بگذارد تصمیم‌گیری کنند. این یکی از دلایلی است که دوستان من در فروش سهام خود با سختی مواجه شدند. آن‌ها به حداکثرهای اخیر به شدت تمرکز دارند و قیمت کنونی را با آن حداکثرها مقایسه می‌کردند. با انجام این مقایسه قیمت کنونی بسیار کم به نظر می‌رسید.
اثر گله‌ای (دنباله‌روی از جمع):
تمایل به باور کردن چیزهایی که بیشتر مردم آن‌ها را باور دارند. بر اساس نظریه اثر گله‌ای بیشتر مردم چیزی را به این دلیل باور می‌کنند که افراد زیاد دیگری نیز آن را باور دارند. اثر گله‌ای تا اندازه‌ای مسئول افزایش به ظاهر غیر قابل توقف قیمت‌ها در پایان یک حباب قیمتی است.
اعتقاد به قانون تعداد کم:
تمایل به نتیجه‌گیری توجیه ناپذیر از اطلاعات بسیار کم. کسانی که طلسم قانون تعداد کم بر آن‌ها تأثیر می‌گذارد و باور دارند که یک نمونه اندک به جمعیتی که از آن استخراج شده است، بسیار شباهت دارد. این اصطلاح از قانون آماری اعداد بزرگ نشأت می‌گیرد که نشان می‌دهد یک نمونه بزرگ گرفته شده از یک جمعیت به طور کامل شبیه جمعیتی است که از آن آمده است. این قانون اساس همه نمونه‌گیری‌ها محسوب می‌شود. نمونه 500 تایی که از یک جمعیت بزرگ استخراج می‌شود تخمین بسیار خوبی برای جمعیت 200 میلیون نفر یا بیشتر است.
در مقابل نمونه‌های بسیار کوچک چیز زیادی را در مورد جمعیت اولیه آشکار نمی‌کنند. برای مثال اگر یک استراتژی معاملاتی از بین شش بار آزمایش، چهار بار درست جواب دهد، بیشتر افراد می‌گویند استراتژی خوب کار می‌کند، در حالی که شواهد آماری نشان می‌دهد برای بیان و اطمینان از این نتیجه اطلاعات کافی وجود ندارد. اگر یک مدیر صندوق سرمایه‌گذاری سه سال از چند سال را خوب کار کند، یک قهرمان محسوب می‌شود اما متأسفانه عملکرد چند ساله گویای اطلاعات بسیار کمی از انتظارات طولانی مدت است. اعتقاد به قانون تعداد کم باعث می‌شود که افراد اعتماد به نفس زیادی را به سرعت به دست آورند و به سرعت نیز از دست بدهند. هنگامی که این تعصب با اثر تازه‌گرایی و تعصب به نتیجه‌گرایی ترکیب می‌شود، اغلب موجب ترک رویکردهای معتبر در معامله‌گران می‌شود. تعصبات شناختی تأثیر عمیقی بر معامله‌گران می‌گذارد. اگر این تعصبات بر معامله‌گر تأثیر نگذارند، تقریباً همه آن‌ها فرصت‌هایی را برای به دست آوردن پول ایجاد می‌کنند.
برگرفته از کتاب "شیوه لاک‌پشت‌ها" مولف کورتیس ام فیث
جهت تهیه این کتاب می‌توانید به فروشگاه کتاب ما مراجعه نمایید.