نسبت حجم #نقدینگی به نرخ #دلار
تداوم رشد بالای نقدینگی به تداوم تورم و افزایش سطح عمومی قیمتها منجر میشود. از آنجا که نرخ ارز بازتابدهنده قیمت کالاهای خارجی در داخل کشور است، رشد مستمر نقدینگی باعث ایجاد فشار برای افزایش نرخ ارز میشود، حتی اگر به دلیل وجود رانت منابع طبیعی این افزایش با تأخیر رخ دهد.
💵 از سال 1370 تا 1380 این نسبت نوسان خاصی نداشته که دلیل آن را میتوان در کمبود درآمدهای نفتی و عدم توانایی دولت در سرکوب نرخ ارز جستجو کرد.
💵 اما از دهه 80 به بعد، این نسبت تا سال 1390 به شدت افزایش یافت. دولت با اتکا به درآمدهای نفتی بالا، اقدام به سرکوب نرخ ارز میکرد، در حالی که نقدینگی در حال رشد بود و نیرویی برای جهش قیمت دلار جمع میشد.
💵 این نیروی انباشته شده سرانجام در سالهای 91 و 92، با تحریمهای بانکی و محدودیت منابع ارزی، آزاد شد و نرخ ارز جهش کرد.
💵 در سالهای 92 تا 96، با دولت روحانی و برجام، نرخ ارز کنترل شد اما رشد نقدینگی ادامه یافت. این روند در سال 97، با خروج آمریکا از برجام و تحریمهای جدید، منجر به جهش دوباره نرخ ارز شد.
💵حال، با توجه به اینکه کشور در دو سال گذشته به دلیل کنترل در سرعت رشد نقدینگی برای مهار تورم وارد رکود شده است، از اوایل سال 1403 برای شکل گیری رونق در بخش واقعی اقتصاد، سیاستهای انبساطی را در پیش گرفته و بهطبع آن، سرعت رشد نقدینگی افزایش یافته است. اما به دلیل اینکه دولت در این مدت از محل فروش نفت و تسویه بدهیهای ارزی، به منابع مالی دست یافته، نرخ ارز همچنان سرکوب شده و خواهد شد.
💵این ترکیب یعنی افزایش سرعت رشد نقدینگی و سرکوب نرخ ارز شبیه به جمع شدن یک فنر است که میتواند به یک شوک خارجی یا عامل برونزا مثل جنگ، تحریمهای جدید یا اعتراضات واکنش نشان دهد و در نهایت منجر به جهش شدید نرخ ارز در آینده شود. چنین عواملی میتوانند باعث شوند که نرخ ارز به سرعت و با فشار قابل توجهی به سمت بالا حرکت کند.
jaryane_eghtesad
تداوم رشد بالای نقدینگی به تداوم تورم و افزایش سطح عمومی قیمتها منجر میشود. از آنجا که نرخ ارز بازتابدهنده قیمت کالاهای خارجی در داخل کشور است، رشد مستمر نقدینگی باعث ایجاد فشار برای افزایش نرخ ارز میشود، حتی اگر به دلیل وجود رانت منابع طبیعی این افزایش با تأخیر رخ دهد.
💵 از سال 1370 تا 1380 این نسبت نوسان خاصی نداشته که دلیل آن را میتوان در کمبود درآمدهای نفتی و عدم توانایی دولت در سرکوب نرخ ارز جستجو کرد.
💵 اما از دهه 80 به بعد، این نسبت تا سال 1390 به شدت افزایش یافت. دولت با اتکا به درآمدهای نفتی بالا، اقدام به سرکوب نرخ ارز میکرد، در حالی که نقدینگی در حال رشد بود و نیرویی برای جهش قیمت دلار جمع میشد.
💵 این نیروی انباشته شده سرانجام در سالهای 91 و 92، با تحریمهای بانکی و محدودیت منابع ارزی، آزاد شد و نرخ ارز جهش کرد.
💵 در سالهای 92 تا 96، با دولت روحانی و برجام، نرخ ارز کنترل شد اما رشد نقدینگی ادامه یافت. این روند در سال 97، با خروج آمریکا از برجام و تحریمهای جدید، منجر به جهش دوباره نرخ ارز شد.
💵حال، با توجه به اینکه کشور در دو سال گذشته به دلیل کنترل در سرعت رشد نقدینگی برای مهار تورم وارد رکود شده است، از اوایل سال 1403 برای شکل گیری رونق در بخش واقعی اقتصاد، سیاستهای انبساطی را در پیش گرفته و بهطبع آن، سرعت رشد نقدینگی افزایش یافته است. اما به دلیل اینکه دولت در این مدت از محل فروش نفت و تسویه بدهیهای ارزی، به منابع مالی دست یافته، نرخ ارز همچنان سرکوب شده و خواهد شد.
💵این ترکیب یعنی افزایش سرعت رشد نقدینگی و سرکوب نرخ ارز شبیه به جمع شدن یک فنر است که میتواند به یک شوک خارجی یا عامل برونزا مثل جنگ، تحریمهای جدید یا اعتراضات واکنش نشان دهد و در نهایت منجر به جهش شدید نرخ ارز در آینده شود. چنین عواملی میتوانند باعث شوند که نرخ ارز به سرعت و با فشار قابل توجهی به سمت بالا حرکت کند.
jaryane_eghtesad