شرایط در بورس همیشه عادی نیست و بعضی مواقع سازمان بورس جلوی معاملات سهام یک شرکت را می‌گیرد. در چنین حالتی اصطلاحا گفته می‌شود نماد تغییر وضعیت داده و از حالت مجاز خارج شده است. وضعیت‌هایی که خیلی مهم هستند و افرادی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، حتما باید آن‌ها را به خوبی بشناسند. زمانی که رویداد ویژه‌ای باعث تاثیر معنادار بر ارزش سهام یک شرکت می‌شود، با هدف رعایت انصاف، برای مدتی معاملات در نماد شرکت مذکور متوقف شده، تا اطلاعات لازم به تمام ذی نفعان و سهامداران برسد و پس از آن معاملات نماد مورد نظر از سر گرفته می‌شود.
وضعیت نمادهای معاملاتی
وضعیت نمادهای معاملاتی در تابلوی معاملاتی آن سهم نمایش داده می‌شود. اگر قرار باشد وضعیت معاملاتی سهم تغییری داشته باشد، در قسمت پیام ناظر، بالای تابلو معاملاتی، اطلاعاتی در رابطه با تغییرات پیش رو قرار داده می‌شود. در این بخش می‌توانید زمان و تاریخ ایجاد تغییرات در وضعیت نماد را ببینید. برای مشاهده تابلو وضعیت نمادهای معاملاتی هر سهم می‌توانید به سایت Tsetmc مراجعه کنید. با جستجوی نام یا نماد شرکت، تابلوی آن را مشاهده می‌کنید.
در ادامه به تعریف هر یک از این وضعیت‌ها می‌پردازیم
مجاز: حالت عادی سهم‌ها در زمان بازار می‌باشد که می‌توان سفارش وارد سامانه معاملاتی کرد و اگر به قیمت مورد نظر رسید معامله انجام می‌گردد.
مجاز محفوظ: در حالت پیش گشایش این وضعیت را مشاهده می‌کنیم، در این حالت که اغلب به حالت چانه‌زنی (حراج ناپیوسته) معروف است در ساعت ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ افراد می‌توانند سفارشات خود را وارد سامانه کنند؛ اما معامله‌ای انجام نمی‌شود. همچنین در زمان بازگشایی سهم‌هایی که از قبل وضعیت ممنوع داشته‌اند نیز در ابتدا وضعیت مجاز-محفوظ را خواهیم داشت.
ممنوع-متوقف: منظور از ممنوع-متوقف بودن سهم این است که نماد سهم بسته است. بسته شدن نماد، دلیل‌های مختلفی همچون برگزاری مجامع، افشای اطلاعات با اهمیت، رشد ۵۰ درصدی و ... دارد. وقتی نمادی وضعیت ممنوع متوقف را اتخاذ کند، در این حالت نه می‌توان سفارشی وارد سامانه کرد ونه معامله‌ای انجام می‌شود. بسته بودن سهم تا زمانی که بازگشایی سهم توسط ناظر اعلام نشود، ادامه‌دار خواهد بود. قرارگیری سهم در این حالت می‌تواند از چند ساعت تا چند ماه نیز ادامه پیدا کند. اما بیشتر سهم‌ها حداکثر تا چند روز بسته خواهند بود.
در تصویر زیر، تابلو معاملاتی بانک ملت را مشاهده می‌کنید. همان‌گونه که در تابلو نشان داده شده است، وضعیت نماد در حالت ممنوع متوقف است.
با انتخاب پیام ناظر می‌توان دلیل ممنوع-متوقف شدن سهم را مشاهده کرد.
همان‌طور که در تصویر بالا نشان داده شده است، نماد معاملاتی بانک ملت به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف بسته شد. با مراجعه به سایت کدال و جستجوی نماد شرکت، تمامی اطلاعیه‌های مربوط به شرکت نشان داده می‌شود. با انتخاب اطلاعیه مربوط به افشای اطلاعات با اهمیت، دلیل توقف را می‌توان مشاهده کرد.
مجاز-متوقف: اگر سهامی طی پنج روز متوالی رشد بیست درصدی داشته باشد طبق قانون فعلی به مدت شصت دقیقه متوقف خواهد شد، اما پس از شصت دقیقه قابل معامله است. در این حالت وضعیت مجاز-متوقف را خواهیم داشت، عکس این حالت هم وجود دارد، اگر سهم در طی 5 روز کاری، افت بیست درصدی داشته باشد به مدت شصت دقیقه متوقف خواهد شد.
نکته‌ای باید به آن توجه کرد این است که این ۲۰ درصد نوسان قیمت باید طی ۵ روز کاری متوالی اتفاق بیفتد تا نماد متوقف شود. برای مثال اگر در یک هفته معاملاتی، منفی خوردن‌های قیمت پایانی یک سهم به‌طور متوالی و پشت سر‌هم اتفاق نیفتد یا یک روز مثبت بین چند روز منفی باشد، نماد معاملاتی متوقف نخواهد شد. سازمان بورس در روندهای صعودی سهم‌ها را می‌بندند اما در روندهای نزولی این اتفاق نمی‌افتد.
ممنوع: اگر توقف یک نماد به صورت موقتی باشد و به زودی وضعیت به حالت مجاز برگردد این حالت را مشاهده خواهید نمود. معمولاً بعد از حالت مجاز-محفوظ و بازگشایی سهام، نماد ابتدا به حالت ممنوع می‌رود و سپس مجاز می‌گردد.
