یکی از اصلی‌ترین دلایلی که افراد را به سرمایهگذاری علاقه‌مند می‌کند، حفظ ارزش پول است. پس‌انداز کردن پول در کشور ما که شرایط تورم موجود است، راه‌حل منطقی نیست. کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصت‌های سرمایهگذاری موجود و … از جمله دلایلی می‌باشد که بسیاری از افراد به پس‌انداز پول خود در بانک فکر می‌کنند. این در حالی است که بانک در عمل سپرده‌گذاری است و سرمایهگذاری محسوب نمی‌شود. برای رشد و افزایش دارایی خود بهترین گزینه‌ای که در اختیار دارید، سرمایهگذاری است.
یکی از بهترین روش‌های پیشنهادی سرمایهگذاری "بورس" است. اگر این روش به درستی و با مهارت انجام شود، می‌تواند بازدهی مناسبی را برای شما به عنوان سرمایه‌گذار به ارمغان بیاورد. مقایسه بازارهای مالی در 20 سال گذشته نیز این ادعا را تایید می‌کند. یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایهگذاران قرار می‌دهد، صندوقهای سرمایهگذاری است. این صندوق‌ها، به صورت سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس، برای افرادی که زمان و اطلاعات کافی برای سرمایهگذاری مستقیم را ندارند، مناسب است. هدف از صندوقهای سرمایهگذاری، امکان دستیابی به بازدهی بالاتر از سود بانکی می‌باشد. می‌توانید صندوق را شرکتی در نظر بگیرید که سرمایهگذاری در اوراق بهادار با جمع شدن سرمایه افراد مختلف، صورت می‌گیرد.
صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع‌آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و ... که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است، سرمایهگذاری می کند.
مزایای صندوق سرمایه گذاری
مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها
اولین مزیت صندوقهای سرمایهگذاری، مدیریت حرفه‌ای پول شما است. صندوقهای سرمایهگذاری مناسب افرادی است که سرمایه‌های خرد در اختیار دارند. در این صندوق‌ها تحلیل‌گران و مدیران سرمایهگذاری (دارای توانایی، دانش و افراد حرفه‌ای) پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ویژه‌ای برای سرمایهگذاران خود فراهم کنند.
کاهش ریسک سرمایه گذاری‌ها
بر اساس قوانین سازمان بورس، صندوقهای سرمایهگذاری باید سبدی متنوع از دارایی‌های نقدی و اوراق بهادار را تشکیل دهند. برای کاهش ریسک سرمایهگذاری مستقیم در بورس، سرمایه‌گذار می‌تواند با پرداخت مبلغی مشخص، سبدی را خریداری کند که شامل دارایی‌های با درآمد ثابت همچون سپرده بانکی اوراق مشارکت هستند.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی
صندوقهای سرمایهگذاری در بازه‌های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمام فعالیت‌های آنها به صورت شفاف اطلاع‌رسانی می‌شود. متولی صندوق نیز به صورت مستمر بر عملکرد صندوق نظارت دارد.
نقد شوندگی بالا
نقد شدن پول توسط ضامن نقد شوندگی صندوق سرمایهگذاری در هر زمان، از امکانات سرمایهگذاری در این صندوق‌ها می‌باشد.
صرفه‌جویی نسبت به مقیاس
صندوقهای سرمایهگذاری از گردآوری سرمایه‌های خرد تشکیل می‌شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایهگذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می‌شود. شما شاید با یک میلیون تومان، توانایی سرمایهگذاری در گزینه‌های متنوعی را نداشته باشید؛ اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوقهای سرمایهگذاری، این امکان برای شما فراهم می‌شود. در ضمن به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق‌ها هزینه‌هایی مانند تحلیل، بررسی، ارزش‌گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه‌ها در بین سرمایهگذاران سرشکن می‌شود و برای سرمایه‌گذار صرفه‌جویی زیادی را در پی خواهد داشت.
صرفه‌جویی در زمان
اگرچه برخی افراد تصور می‌کنند که با سرمایهگذاری مستقیم در بورس می‌توانند سود بیشتری کسب کنند، اما این ادعا برای همه افراد فعال در بورس درست نیست. همواره چالش زمان در سرمایهگذاری بورس مطرح می‌باشد؛ صندوقهای سرمایهگذاری توانایی مدیریت زمان را دارند.
کاهش ریسک
ریسک کمتر صندوقهای سرمایهگذاری به نسبت سرمایهگذاری مستقیم در بورس، گزینه بهتری برای سرمایهگذاری را فراهم کرده است.
معایب صندوق سرمایه گذاری
علاوه بر مزیت‌های فراوان صندوقهای سرمایهگذاری، این صندوق‌ها دارای معایبی نیز هستند که چند مورد آن را بررسی می‌کنیم:
کاهش مدیریت بر دارایی‌ها
کم رنگ بودن مدیریت دارایی در صندوقهای سرمایهگذاری یکی از موارد مورد بحث است که با مطالعه ترکیب دارایی صندوق تا حد قابل قبولی می‌توان ترکیب دارایی خود را مشاهده کرد. طبیعتاً سرمایهگذاری مستقیم در بورس باعث مدیریت بهتر دارایی افراد می‌شود.
هزینه اداره صندوق‌ها کسر می‌شود
"صندوقهای مشترک" دارای دفاتر، کارمندان و هزینه‌های جاری متعدد هستند. روش کار صندوق‌ها به این صورت بوده که مدیران صندوق از محل سود و بازدهی سرمایهگذاری، هزینه‌های جاری صندوق را پرداخت می‌کنند. همین امر باعث می‌شود که میزان بازدهی صندوق‌ها، از سرمایهگذاری مستقیم کمتر باشد. نکته دیگر قابل ذکر آن است که سهامداران معمولاً از میزان هزینه‌های جاری صندوق اطلاع ندارند. ممکن است که برخی از صندوق‌ها هزینه‌های داخلی بیشتری داشته باشند و برخی دیگر هزینه کمتری پرداخت کنند. این مساله تاثیر محسوسی بر میزان بازدهی سرمایهگذاری در آن صندوق خواهد داشت.
نداشتن حق رای در مجامع عمومی
از جمله معایب سرمایهگذاری در این صندوق‌ها نداشتن حق رای در مجامع است. مهم‌ترین معایب صندوقهای سرمایهگذاری بررسی شده است؛ گرچه برخی محدودیت‌های دیگر نیز مشاهده شده، که بنا به انواع مختلف صندوق‌ها می‌تواند متفاوت باشد.