در دنیای امروز، هدفمند و هوشمند کار کردن یک اصل مهم است. یعنی در زمان کوتاه، بهترین نتیجه را به دست آوریم. این هوشمندی را در بازار بورس، سود مرکب مینامند. در روش سود ساده تنها اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد مورد اهمیت است و سودهای کسب شده در بازه زمانی مختلف به سرمایه اضافه نمیشود و بازده سودهای حاصل، محاسبه نمیگردد. اما در سود مرکب (Compound Interest)، که سودی ترکیب شده و مضاعف است، علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، به سودی که از سرمایه اول به دست میآید هم سود تعلق میگیرد. به عبارت دیگر سود مرکب در بورس یا در سایر بازارها به سودی اطلاق میشود که بر اساس اصل پول به علاوه سود قبلی محاسبه میگردد.
حال میخواهیم ببینیم که سود مرکب در بورس چیست و چگونه کار میکند؟ به صورت کاملاً واضح باید گفت که سود مرکب در بورس یا در سایر بازارها سودی است که بر اساس اصل پول + سود قبلی محاسبه میشود؛ یعنی اگر شما 50 میلیون تومان در بورس داشته باشید و در ماه اول ۲۰ درصد سود کرده باشید، شما صاحب 60 میلیون تومان پول خواهید بود. حال اگر در ماه دوم نیز ۲۰ درصد سود کنید شما صاحب 72 میلیون تومان پول هستید؛ اما اگر این سود یعنی"40 درصد" تنها بر اصل پول شما محاسبه میشد شما در واقع در ماه دوم صاحب 70 میلیون تومان پول میشدید. این تفاوت 2 میلیون تومانی همان سود مرکب است که در بورس یا هر بازار دیگری به آن اطلاق میشود. حال اگر این داستان را برای ماههای بعد تکرار کنید به اعداد شگفتانگیزی خواهید رسید.
در سود ساده، بهره دریافتی سرمایهگذاری نمیشود؛ بنابراین سودی که در هر دوره دریافت میشود، فقط از محل سرمایهگذاری اولیه خواهد بود. سرمایه اولیه در سود مرکب، در بلند مدت رشد زیادی خواهد کرد. تنها در صورت وجود درآمد پایدار از سود مرکب استفاده میکنند. استفاده از سود مرکب، سرمایه را نسبت به سود ساده، چندین برابر خواهد کرد؛ به عبارت دیگر، برای درآمدهای مقطعی کاربردی ندارد. دو اصل در سود مرکب مهم هستند: نخست آنکه به اصل و سود سرمایهگذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته دوم داشتن صبر است.
برای بهره از سود مرکب، باید کسب و کاری داشته باشیم که برای ما در طول شبانهروز سودآوری داشته باشد و بتوانیم سود آن را به صورت مجدد سرمایهگذاری کنیم. یکی از بهترین روشها توجه به سرمایههای کوچک است. در واقع با سرمایه اندک، اندوخته سرمایهگذار افزایش مییابد. از جمله راههایی که در رسیدن به این هدف میتواند به ما کمک کند، خرید اوراق بهادار است. به این نکته توجه کنید که نظام پرداخت سود بانکها بر اساس سود مرکب نمیباشد. اما با دانش کافی فرد میتواند با سرمایهگذاری سهام خود در زمان مشخص، به سود مرکب برسد. در زندگی روزمره نیز اگر هر ماه مبلغ اندکی پسانداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، پس از چند سال به سرمایه هنگفتی خواهید رسید؛ این معجزه بهره مرکب است. مهمترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژیهای سرمایهگذاری خود را طولانیتر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید.
نحوه محاسبه سود مرکب
فرمول زیر را برای محاسبه سود مرکب استفاده میکنند:
سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص، منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت میکنیم. هرچه n عدد بزرگتری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگتری خواهد شد. اگر دوره دریافت سود از یک بار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت، هر شش ماه یکبار تغییر کند، nافزایش مییابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگتر میشود. به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق میگیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک میلیون تومانی با نرخ ۵% و به صورت ششماهه تعلق میگیرد.
در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و اینگونه سرمایهگذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سودهای معمولی میگردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش بر دوازده کنید.