سهام شناور آزاد (Free Float) به بخشی از سهام یک شرکت اطلاق می‌شود که دست معامله‌گران خرد در بازار قابل معامله است. سهام شناور از تفریق سهام سهامداران فعال هر نماد از کل سهام شرکت بدست می آید که در سایت TSETMC قابل رویت و در اختیار عموم فعالین بازار قرار دارد.
میزان سهام شناور یک شرکت ممکن است با گذشت زمان افزایش یا کاهش پیدا کند. دلیل این امر می‌تواند جذب سرمایه بیشتر باشد و یا سهام راهبردی و سهام غیر قابل معامله در دسترس نباشد. نکته قابل توجه این است که شناوری کم معمولاً مانعی برای تجارت فعال است. این عدم فعال بودن تجاری، ورود و خروج از سهام‌هایی با شناوری کم را دشوار می‌کند. تجزیه سهام (تقسیم سرمایه یک شرکت سهامی عام، به تعداد بیشتری از سهام عادی) یا Stock Split باعث افزایش سهام شناور خواهد شد. یک تجزیه معکوس نیز باعث کاهش شناوری سهم می‌شود.
چرا سهام شناور مهم است؟
شناوری سهام یک شرکت پارامتر مهمی برای سرمایه‌گذاران است(سهام شناور، تقریب خوبی از عرضه واقعی سهام است)، زیرا مشخص می‌کند که چه تعداد از سهام برای معامله توسط عموم سرمایه‌گذاران در دسترس است. به طور کلی هر چه میزان سهام آزاد بیشتر باشد، هیجان قیمتی آن سهم کاهش پیدا می‌کند و حرکت شارپی کمتر دیده شده و در نتیجه باعث سود و ریسک کمتری می‌شود.
در این بین نیز ارتباط نزدیکی بین سهام شناور آزاد و حباب قیمتی وجود دارد. شرکت‌ها با سرمایه پایین، پتانسیل بیشتری برای رشد قیمتی در آینده دارند ولی میزان ریسک در این شرکت‌ها بالا می‌باشد. تغییرات سود در شرکت‌های با سرمایه کمتر، زیاد است؛ در صورتی که این فرآیند در شرکت‌های بزرگ‌تر برعکس است، یعنی پتانسیل کمتر و از طرفی ریسک کمتر.
به این نکته توجه کنید که سهامداران راهبردی می‌توانند هر زمان که نیاز داشتند سهام خود را بفروشند، یا اگر قیمت سهم را مناسب بود اقدام به خرید آن کنند، بنابراین درصد سهام آزاد متغییر است. بر این اساس شرکت‌ها موظف هستند در گزارش‌های سه ماهه، درصد سهام آزاد خود را به روز کرده و به سایت کدال ارئه دهند.
سهامداران راهبردی چه کسانی هستند؟
این سهامداران افرادی هستند که مقدار زیادی از سهام شرکت را در اختیار گرفته‌اند. این افراد قصد ندارند در آینده‌ای نزدیک سهام خود را به فروش بگذارند. این گروه از سهامداران معمولاً با دید بلند مدت سهام خود را نگه می‌دارند. معمولاً آن‌ها قصد ورود به مدیریت و عملکرد مستقیم بر شرکت را دارند، بنابراین تا حد ممکن سهام خود را در بازار بورس عرضه نمیکنند.
سهامداران عادی شامل چه کسانی می‌شوند؟
افراد حقیقی یا شرکت‌های حقوقی هستند که معمولاً با سرمایه‌های کوچکتر سهام شرکت را در بازه زمانی کوتاهی خرید و فروش می‌کنند.
5 کاربرد سهام شناور
سهام شناور، به 5 دلیل زیر برای سرمایه‌گذاران کاربردی است:
1- تعداد سهام شناور، به ما کمک می‌کند تا بفهمیم: چه تعداد از سهام شرکت، برای معامله در بازار بورس، در اختیار عموم قرار دارد.
2- محبوبیت سهم را در بین معامله‌گران بازار سرمایه نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، به ما می‌گوید که مردم، چه میزان مشتاق خریداری آن سهم هستند.
3- می‌تواند در تصمیم‌گیری به ما کمک کند؛ که آیا می‌خواهیم در این شرکت سرمایه‌گذاری کنیم، یا نه.
4- به وسیله آن می‌توانیم میزان نوسان و نقدشوندگی سهم را شناسایی کنیم.
5- خرید بیشتر سهام توسط سرمایه‌گذاران به علت درصد خوب سهام شناور، موجب ورود پول به شرکت می‌شود. افزایش نقدینگی، می‌تواند موجب گسترش و توسعه شرکت و در نتیجه، افزایش قیمت سهم در آینده شود.