هنگامی که تجارت جهانی رشد کرد و کشورها برای مبادلات تجاری و تعیین نرخ ارز بین خود دچار مشکل شدند، پیشنهاد نخست این بود که مبادلات را با طلا انجام دهند ولی میزان طلای در جریان معامله جهان، برای حجم بالای تجارت خارجی کشورها کفایت نمی کرد. علاوه بر این طلا به عنوان یکی از ذخایر ملی کشورها شناخته می‌شد و مبادله آن همراه با مسائل و مشکلاتی بود. پیشنهادهای دیگری نیز برای حل این مسئله مطرح شد که هر کدام به گونه‌ای رد شد.
در سال ۱۹۴۴ در حالی که جنگ جهانی دوم در حال اتمام بود آمریکا، انگلیس و ۴۲ کشور دیگر در شهر برتن وودز آمریکا به دور یکدیگر جمع شدند تا در مورد نظام پولی بین‌المللی پس از جنگ جهانی دوم تصمیم گیری کنند. یکی از تصمیمات این کشورها ایجاد مکانیسم تجارت جهانی بود. قرار شد مبادلات جهانی با استفاده از دلار انجام شود و در عوض آمریکا متعهد به تبدیل دلار با طلا باشد. این قرارداد موجب انتشار دلار در سراسر دنیا شد و دلار آمریکا جای خود را در مبادلات جهانی باز کرد. بعدها سیستم تجاری مبادله طلا با دلار آمریکا دچار تغییراتی شد تا اینکه در سال ۱۹۷۱ ریچارد نیکسون به طور یکطرفه قابلیت تبدیل دلار بـه طـلا را لغو کرد واقدامات وی در این سال به شوک نیکسون معروف شد. با این اقدام دلار قابلیت تبدیل با طلا را از دست داد ولی به عنوان پول بین المللی در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن اقتصاد قوی آمریکا و نقش و نفوذ آن در بازارهای جهانی، موجـب تقویت جایگاه دلار در بین سایر ارزها و پیشرفت نقش دلار در تجارت جهانی شد.
پارامترهای تحلیل دلار
در حال حاضر پول‌های جهان به پشتوانه اعتبـار دولت کشـورها منتشر می شود. دلار نیز به عنوان یک پول، تحت تأثیر اخبار و اطلاعات داخلی آمریکا قرار دارد. با افزایش انتظار کشورها از رشد اقتصاد آمریکا، تقاضای دلار افزایش یافته و در نتیجه ارزش بیشتری پیدا می کند. در اینجا قصد داریم تا ضمن معرفی برخی شاخص‌های اقتصادی مهم به تبیین اثر آنها بر اقتصاد بپردازیم. لازم به توضیح است که تعداد شاخص های اقتصادی مهم بر اقتصاد آمریکا بسیار زیاد است و ما در اینجا به ذکر چند نمونه اکتفا می‌نماییم.
✓ نرخ بهره فدرال رزرو
نرخ بهره، هزینه اجاره پول است و با افزایش نرخ بهره فدرال رزرو، هزینه اجاره پول نیز افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه اولا دارندگان دلار ترجیح می‌دهند تا به جای نگهداری دلار، آن را در بانک بگذارند و سود دریافت کنند. این امر موجب کاهش عرضه دلار می‌شود. ثانیاً دارندگان سایر ارزها ترغیب می‌شوند تا با تبدیل پول خود به دلار از بهره بالاتری برخوردار شوند، این امر موجب افزایش تقاضا می شود. در نهایت افزایش نرخ بهـره فـدرال رزر موجب تقویت دلار می‌گردد. نرخ بهره فدرال رزرو ۸ بار در سال اعلام می‌گردد و در نمودار زیر ارائه شده است که محدوه این نرخ را بین ۰/۲۵ تا ۰ درصد نشان میدهد.
✓ نرخ بیکاری
افزایش نرخ بیکاری به معنای کاهش نیاز به نیروی کار در جامعه است و برای توسعه و رشد اقتصادی به نیروی انسانی نیاز داریم. بنابراین با افزایش نرخ بیکاری، چشـم انـداز توسعه و رشد کشورها تضعیف شده و در نتیجه پول آنها تضعیف می‌گردد. نرخ بیکاری در آمریکا ماهانه و در اولین جمعه پس از هر ماه اعلام می‌گردد. با افزایش نرخ بیکاری، دلار تضعیف می‌شود. نمودار زیر تغییرات نرخ بیکاری آمریکا را نشان میدهد که بین ۱ تا ۱۱ درصد بوده است.
✓ نرخ تورم
نرخ تورم یکی از پارامترهای مهم در تعیین نرخ بهره آمریکا است و افزایش نرخ تورم، انتظار افزایش نرخ بهره را به دنبال خواهد داشت. نرخ بهره هزینه اجاره پول است و با افزایش آن، پول مذکور تقویت می‌شود. پس می‌توان گفت با افزایش نرخ تورم، دلار تقویت می‌شود.
✓ شاخص قیمت مصرف کننده ( CPI )
همانطور که از نام این شاخص مشخص است، قیمت برای مصرف کنندگان یا به عبارتی تورم برای مصرف کنندگان را نشان میدهد، تورم یکی از پارامترهای مهم در تعیین نرخ بهره است. پس افزایش شاخص قیمت مصرف کننده نشان میدهد که بانک مرکزی احتمالا نرخ بهره را افزایش میدهد و می‌دانیم که افزایش نرخ بهره موجب تقویت پول می شود. شاخص قیمت مصرف کننـده در آمریکا ماهانه و حدود ۱۶ روز پس از هر ماه اعلام و با افزایش آن، دلار تقویت می‌شود. در نمودار زیر، شاخص قیمت مصرف کننده ارائه شده است.
✓ شاخص قیمت تولید کننده ( PPI )
همانطور که از نام ایـن شـاخص مشخص است قیمت برای تولیدکنندگان یا به عبارتی تورم برای تولیدکنندگان را نشان میدهد. تورم یکی از پارامترهای مهم در تعیین نرخ بهره است پس افزایش این شاخص، نشان میدهد که بانک مرکزی احتمالاً نرخ بهره را افزایش میدهد و افزایش نرخ بهره موجب تقویت پول می‌شود. لازم به توضیح است که قدمت محاسبه ایـن شـاخص در آمریکا کمتر از شاخص قیمت مصرف کننده است. شاخص قیمت تولید کننده در آمریکا ماهانه و حدود ۱۴ روز پس از هر ماه اعلام و با افزایش آن، دلار تقویت می‌شود. نمودار زیر، شاخص قیمت تولید کننده را ارائه کرده است.
لازم به توضیح است که افزایش نرخ تورم، شاخص قیمت مصرف کننده و تولیدکننده در کشورهایی که ثبات اقتصادی ندارند، نگران کننده و موجـب کاهش ارزش پول می‌شود. برای نمونه ونزوئلا در سال ۲۰۱۷ تورم ۲۶۰۰ درصدی را تجربه کرد و با کاهش شدید ارزش پول ملی روبه رو شد.
برگرفته از کتاب " تحلیل بنیادی برای تکنیکالیست‌ها " - نوشته علی علوی