به طور کلی هر سهم چهار نوع قیمت دارد:
1) قیمت اسمی
2) قیمت دفتری
3) قیمت واقعی
4) قیمت ذاتی
قیمت اسمی چیست؟
قیمت اسمی سهام که معادل انگلیسی آن Par Value میباشد، مبلغی است که در اساسنامه شرکت برای هر ورق سهم عادی تعیین شده است و بر روی ورقه سهم ذکر میگردد؛ این قیمت همان قیمت اولیه سهم در بازار است و معمولاً 100 تومان تعیین میشود. برخی از موارد مانند وضعیت مدیریت شرکت، وضعیت اقتصادی شرکت، فعالیتهای مالی شرکت و درآمد آتی شرکت و غیره بر روی این قیمت اسمی شرکت موثر است. برای اطلاع از قیمت اسمی، میتوان به برگه سهام شرکت مورد نظر مراجعه کرد.
ارزش بازار سهم چیست؟
در یک تعریف ساده میتوان گفت که ارزش بازار Market Capitalization، به مجموع ارزش روز یک شرکت سهامی گفته میشود که از حاصل ضرب روز قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست میآید. در واقع سهامداران در کنار سایر عوامل، ارزش بازار را نیز مد نظر قرار میدهند؛ زیرا شرکتهایی که ارزش بازار بیشتری دارند بر شاخص کل بورس تاثیر بیشتری دارند. دو عامل قیمت روز سهام یک شرکت و تعداد سهام منتشر شده توسط آن بر میزان ارزش بازار سهام آن شرکت اثرگذار است. هر چه تقاضا برای سهام یک شرکت بیشتر باشد، قیمت آن سهم افزایش مییابد. بنابراین، عرضه و تقاضا نیز به عنوان یک عامل تعیینکننده در این مفهوم تاثیرگذار هستند. در واقع، سهامداران با تقاضای خود میتوانند ارزش بازار سهم را تغییر دهند. در حقیقت، هرچه ارزش بازار یک شرکت بیشتر باشد، شرکت بزرگتر است. برای مشاهده ارزش بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس، کافیست نام یا نماد شرکت را در سایت TSETMC جستجو کنید.
قیمت اسمی و ارزش بازاری سهم چه تفاوتی با هم دارند؟
مفهوم ارزش بازار جهت ارزیابی اندازه یک شرکت و همین طور ریسک متحمل شده بر سهامدار شناخته میشود. در حالی که قیمت اسمی مانند یک قیمت ثابت که روی برگه سهم درج شده شناخته میشود و اهمیت آن در ارتباط و مقایسه با سایر انواع قیمت مشخص میگردد. بهتر است بدانیم که قیمت اسمی به تنهایی نمیتواند عامل مهم و کاربردی برای شناخت یک شرکت و ارزیابی آن باشد، ولی ارزش بازار اطلاعاتی را راجع به شرکت به ما میدهد که در کنار سایر عوامل به دید جامعتری برای سرمایهگذاری برسیم. قیمت اسمی در مقایسه با قیمت بازاری سهم میتواند ارزندگی سهم را به ما نشان دهد، ولی ارزش بازار، هم قیمت و هم تعداد سهم را در دل خود دارد. به بیان دیگر، قیمت اسمی، میتواند جزو کوچکتری از ارزش بازار سهم باشد. در نهایت میتوان گفت، این دو مفهوم، بخش کوچکی از شناخت سهام یک شرکت هستند و به منظور بررسی دقیقتر سهام یک شرکت نیاز به دانستن مفاهیم دیگری نیز داریم.
دو نوع قیمت دیگر که بهتر است با آنها آشنا شویم:
قیمت بازاری: قیمتی را نشان میدهد که سهام بر اساس آن، در بورس معامله میشود. قیمت اسمی هر سهم در بورس ۱۰۰ تومان است، اما سهام شرکتها براساس قیمت اسمی و حتی ارزش دفتری آنها معامله نمیشود.
قیمت ذاتی: این قیمت در مباحث مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا ارزش ذاتی یک دارایی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسبوکار مورد نظر، از جمله صورتهای مالی، پتانسیل رشد شرکت و لحاظ داراییهای مشهود و نامشهود محاسبه شده است.
در شناخت قیمتها به این نکته توجه کنید که در چه زمانی چه سهامی را خریداری میکنید. معمولاً سهامی که ارزنده است، قیمت بازاری آن از قیمت ذاتی آن کمتر میباشد. برای یافتن قیمت ذاتی سهم باید با استفاده از اطلاعات صورتهای مالی شرکتها که به صورت دورهای منتشر میشود، به محاسبه قیمت ذاتی و مقایسه آن با قیمت بازاری پرداخت. این نوع محاسبه نیاز به دانشی تحت عنوان تحلیل بنیادی دارد.