امواج الیوت دارای مباحث و موضوعات بسیار گسترده ای است که گنجاندن تمام این مفاهیم در قالب یک مقاله کاری بس دشوار و چه بسا ناشدنی است، لذا در این مقاله سعی شده تا شما را با مفاهیم کلی امواج الیوت، قوانین و طریقه موج شماری در نمودارها آشنا کنیم.
الیوت در دهه 30 میلادی کشف کرد که تغییرات قیمت در بازار به الگوهای خاصی پایبند است که متشکل از چیزی است که وی آن ها را امواج نامید. او ویژگی های این الگوها را قواعد موجی نامید. هر موج دارای یک نقطه شروع و نقطه پایان از منظر قیمت و زمان است. این الگوها مستمر هستند و پایان یک موج نشانه ای از آغاز موج بعدی است. الگوی اصلی متشکل از پنج موج منفرد است که با هم مرتبط هستند و همگام با افزایش یا کاهش پیشروی می کنند. (طبق شکل زیر)
این توالی پنج موجی با اعداد 1 تا 5 نشانه گذاری می شوند و موج انگیزشی (جنبشی) نامیده می شوند، زیرا این امواج نشان دهنده تمایل بازار در جهت روند اصلی است. ریز موجهای 1، 3، 5 همچنان امواج انگیزشی هستند. ریز موج های 2 و 4 امواج اصلاحی نامیده می شود. چرا که آنها حرکت قیمت ها در روند اصلی را قطع و در جهت مخالف حرکت می کنند.
موج اصلاحی پس از تکمیل یک توالی پنج موجی آغاز می شود. موج اصلاحی تا حدی پیشرفت های موج انگیزشی را اصلاح می کنند. موج اصلاحی یک توالی سه موجی یا ترکیبی خاص از ساختارهای سه موجی است. موج های اصلاحی با استفاده از حروف بر چسب می خورند، برای مثال C، B، A. (طبق شکل زیر)
الیوت، چرخه کامل امواج را به صورت یک موج جنبشی و یک موج اصلاحی پس از آن دانست که بدین صورت که یک چرخه کامل دارای دو موج، یکی جنبشی و دیگری اصلاحی است که چون موج جنبشی 5 موجی و موج اصلاحی 3 موجی است، عملا یک چرخه کامل، در مجموع شامل 8 موج می باشد. الیوت تشخیص داد که هر موج از سیکل یا چرخه 8 موجی، از زیر موجهایی تشکیل شده که تشابه معناداری با موج اصلی دارند. عملا ریزموجها از همان ساختار اصلی چرخه 8 موجی تشکیل شده اند، با این تفاوت که از نظر ابعاد کوچکترند. در واقع همین چرخه 8 موجی های کوچک در حال ساختن سیکلهای بزرگتر هستند.
تمام امواج بخشی از امواج دیگر از درجه بزرگتر هستند. همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است، امواج اصلاحی به امواجی از درجه پایین تر تقسیم می شوند. امواج انگیزشی و اصلاحی می توانند حرکات رو به بالا یا رو به پایین داشته باشند. قوانین و دستورالعمل ها در آرایشهای موجی اعمال می شوند. دستورالعمل‌ها، قوانینی سخت و سریع اند که توصیف کننده احتمالات هستند، حتی اگر همیشه رخ ندهد.
قوانین امواج جنبشی
موجهای 5 تایی جنبشی معمولا موجهایی در جهت حرکت موج اصلی از درجه بالاتر هستند. بنابراین موجهایی واضح ، جهت دار و بدور از تداخل و در هم ریختگی در ریز موجهای خود هستند.این موجها بدلیل جهت دار و سرراست بودن براحتی قابل تشخیص هستند.
چند قانون در امواج جنبشی:
1) موج 2 هیچگاه به اندازه 100% موج یک بازگشت نمیکند.
2) موج 4 هیچگاه به اندازه 100% موج سه بازگشت نمیکند و یا هرگز وارد قلمرو موج اول نمی شود.
3) در یک توالی پنج موجی، از میان سه موج جنبشی (موج های 1، 3، 5)، موج 3 نمی‌تواند کوتاهترین موج باشد.
قوانین امواج اصلاحی
امواج اصلاحی که در واقع بعلت تسویه سوددهی های دراز مدت سرمایه گزاری‌های قبلی بصورت تدریجی و تقابل خریداران و فروشندگان بوجود می‌آیند و باعث افت موقتی و حرکت قیمت آن کالا در جهت عکس روند اصلی میشوند، امواجی با پیچیدگی زیاد هستند که تحلیل آنها نیز دشوار تر است. روندهای اصلاحی که نتیجه نبرد خریداران و فروشندگان هستند گاهی اوقات بنفع خریداران و گاهی اوقات بنفع فروشندگان تغییر میکنند و بر خلاف روند های جنبشی که تحلیل واضح و توافق جمعی بر سر جهت روند قیمت وجود دارد، در روندهای اصلاحی سر در گمی و تحلیل های ضد و نقیض بیشتر به چشم میخورد. همین تناقض در تحلیل امواج اصلاحی باعث بوجود آمدن حالت ها و تنوع بیشتری در امواج اصلاحی نسبت به امواج جنبشی میشود.بنابراین تطبیق موجهای اصلاحی با الگویی مشخص قبل از کامل شدن آنها کار دشواری است.
برای شناخت و درک بهتر امواج اصلاحی باید موارد زیر را در نظر گرفت:
امواج اصلاحی هیچگاه بتنهایی 5 موجی نیستند. پس اگر یک 5 موجی در خلاف روند شکل گرفت، یا شروع یک تغییر روند کلی است یا تنها تکمیل موج اول اصلاحی است و باید انتظار داشت دو موج بعدی از امواج سه گانه اصلاحی تشکیل شود.
امواج اصلاحی به 4 دسته تقسیم میشوند و تنوع و گوناگونی زیادی دارند:
✓ زیگزاگ‌ها ( 5-3-5 )
✓ پهنه‌ها (5-3-3 )
✓ مثلث‌ها ( 3-3-3-3-3 ) افزایشی، کاهشی ، متقارن
ترکیبی ها که شامل تکرار دوباره یا سه باره موارد بالا هستند.
زیگزاگ (5-3-5)
اولین دستورالعمل برای ورود به معامله در زیگزاگ ها این است که در وقفه انتهای موج 4 از c وارد شوید؛ به شرطی که این سطح فراتر از پایان موج A باشد.
مسطح (پهنه) (5-3-3)
از آنجا که موج اصلاحی مسطح نهایتا به پنج موج تقسیم میشود، توصیه می شود روش ورود شبیه موج انگیزشی باشد؛ صبر کنید تا قیمت ها به انتهای موج (چهارم) از C برسد تا به معامله وارد شوید.
مثلث (3-3-3-3-3)
دستورالعمل نهایی در مورد مثلث ها اعمال می شود. مثلث یک حرکت رو به پهلوی قیمت ها است. (معمولا با خط روند همگرا محدود شده است) که به امواج A، B، C، D، E تقسیم می شود. دستورالعمل ورود، صبر برای وقفه قیمت در منتهی الیه موج D است و حد زیان در خاتمه موج E قرار دارد.
مثلث ها گاهی اوقات فریبنده هستند، از آنجا که آن ها می توانند، به شکل موج 4، B یا موقعیت های موج X درآیند.
اصول پایه ای امواج الیوت
طبق اصول امواج الیوت، اغلب روندها به صورت پنج موجی در جهت روند اصلی و سه موجی در خلاف جهت روند اصلی شکل می گیرند. به همین سادگی، بازارها معمولا به صورت پنج تایی و سه تایی شکل می گیرند. الگوهای پنج موجی، ساختار جنبشی و الگوهای سه موجی، ساختار اصلاحی هستند.
البته نا گفته نماند که همواره به همین راحتی نمی توان با کمک امواج الیوت حرکات بازار را شناسایی کرد. بازار فقط در پنجاه درصد مواقع، الگوی الیوت آشکاری را از خود به نمایش می گذارد. معامله گران یا سرمایه گذارانی که می کوشند همیشه و تحت هر شرایطی، شمارشی از امواج انجام دهند، به بیراهه می روند. در این حالت، اطلاعات استخراج شده از امواج الیوت نه تنها سودمند نخواهد بود، بلکه بیشتر موجب گمراهی معامله گران می شود و ممکن است زیانبار باشد.تحلیل گرانی که نگرش خود را صرفا به تحلیل موج الیوت محدود می کنند، نام خوشی از خود بر جای نمی دهند، چرا که سعی دارند چیزی را اثبات کنند که اصلا وجود ندارد.
در پایان با چند نمونه شمارش، شما را در درک بهتر موج شماری آشنایی میکنیم.
✓ در شکل (1) موج شماری نادرست است، زیرا موج 4 وارد قلمرو موج 1 شده است. نکته : در یک ساختار موج مورب انتهایی (ending diagonal) یا مورب پیشرو (leading diagonal) که نشان از فرسودگی روند در درجه بزرگتر است، موج ۲ و موج ۴ می توانند با هم تداخل داشته باشند.
✓ در شکل (2) موج شماری درست است.
✓ در شکل (3) موج شماری نادرست است، زیرا موج 3 کوتاهترین موج جنبشی شده است.
✓ در شکل (4) موج شماری نادرست است، زیرا موج 2، اصلاحی بیش از 100 درصد از موج 1 داشته است.
برای دریافت آموزه های بیشتر در زمینه تجزیه و تحلیل امواج الیوت و چگونگی معامله با الگوهای خاص می توانید از سایت زیر استفاده کنید.
منبع: کتاب داینامیک تریدینگ و راهنمای بصری امواج الیوت